حرم سوم اهل بیت علیهم السلام
خبر شهادت امام موسی کاظم علیه السلام که به اهل مدینه رسید همگی به سمت خانه سید السادات احمد بن موسی روانه شدند، مردی کریم و پارسا[1] که آنقدر شهره به عبادت و طاعت خدا بود که مردم گمان بر امامت او بعد از باب الحوائج امام موسی کاظم علیه السلام داشتند. احمد بن موسی که شوق و خواست مردم را دید از ایشان بیعت گرفت و همگی را گرد خود جمع کرد و آنگاه بر بالای منبر فرمود: ای مردم همچنان که شما اکنون در بیعت من هستید بدانید که من خود در بیعت برادرم علی بن موسی علیه السلام هستم، او بعد از پدرم، امام و ولی خداست. آنگاه برخی از فضایل برادر را برای مردم بازگو کرد و همراه مردم بر در خانه علی بن موسی امام رضا علیه السلام رفتند و با آن حضرت بیعت کردند. امام رضا (ع) در حق ایشان دعا کرد و فرمود: همچنان که حق را پنهان و ضایع نگذاشتی خداوند در دنیا و آخرت تو را ضایع نگذارد. [2]
پس از حضور پر برکت امام رضا علیه السلام در ایران، سید امیر احمد با سید محمد عابد و جناب سید علاءالدین حسین؛ برادران خود و جمعی از برادرزادگان و نزدیکان به شوق دیدار و زیارت دوباره برادر به سمت ایران روانه شدند (عده ای دلیل سفر را شنیدن خبر شهادت امام رضا (ع) می دانند) در میانه راه خیل عاشقان و شیعیان حضرت به آنها ملحق شده و ایشان را همراهی کردند، تا جائی که تاریخ تعداد این قافله را پانزده هزار نفر ذکر کرده است. مامون خبر حرکت قافله عظیم بنی هاشم و شیعیان حضرت را که شنید از خوف تزلزل ارکان خلافتش دستور داد که حاکمان تحت امرش مانع آنها شده و آنها را به سمت مدینه بازگردانند. حاکم شیراز راه را بر قافله بنی هاشم سد کرد، شجاعت قافله شیعیان لشگر قتلغ خان را شکست داد ولیکن پخش شایعه وفات امام رضا (ع) از عمرو بن عاص زمان موجب شد همراهان سید السادات از گرد او پراکنده شدند و نهایتا ایشان که به شهر شیراز رسیده بودند به دست عمال مامون به شهادت رسیدند.[3]
تاریخ شهادت احمد بن موسی را همزمان با امام رضا علیه السلام در سال 203 هجری قمری ذکر کرده اند.[4]
بنا بر نقل معروف مدفن مبارک شاه چراغ که بنا به تعبیر مقام معظم رهبری حرم سوم اهل بیت در ایران[5] است تا قرن هفتم یا هشتم هجری قمری و زمان اﻣﯿﺮ ﻣﻘﺮب اﻟﺪﯾﻦ ﻣﺴﻌﻮد ﺑﻦ ﺑﺪرناشناخته بود.[6] مشاهده نوری در محل دفن باعث شد که آنجا را مورد کاوش قرار دادند و با پیکر پاک ایشان که دست نخورده و سالم باقی مانده بود و انگشتری که عبارت «اﻟﻌﺰه اﷲ اﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﻣﻮﺳﯽ» بر آن نقش بسته بود (یا لوحی از سنگ یشم) وی را شناختند و امر به احداث بنایی بر آن محل کرد که در طی زمان توسط نادرشاه افشار و شاه اسماعیل صفوی مورد مرمت قرار گرفت.[7]
با توجه به اینکه مستندات تاریخی کافی در خصوص زمان ولادت ایشان در دسترس نمی باشد؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1388، ششم ذیقعده، پنجمین روز دهه کرامت را روز بزرگداشت شاهچراغ تعیین کرده است.
السَّلامُ عَلَیکَ یَا سَیِّدَ السّاداتِ الاَعاظِمِ
سلام بر تو ای سید سادات بزرگوار
اَلسَّلامُ عَلَیکَ یَا اَحمَدُ بنُ مُوسَی الکاظِم
سلام بر تو ای احمد فرزند موسی کاظم(ع)
اَلسَّلامُ عَلی مَن کانَ سَیّدِاً فی عَشیرَتِهِ وَ جَلیلاً فی عِترَتِهِ
سلام بر آنکه آقا بود در طایفه اش، و گرانقدر در میان بستگان خود
